اسفندقه، فرهنگ و ادب و تاریخچه آن

فصل اول: معرفی اسفندقه، برای معرفی اسفندقه از کتب تاریخ و جغرافیای کرمان و نظرات مردم اسفندقه مدد جستیم. فصل دوم: آداب و رسوم، برای جمع آوری مطالب مربوط به آداب و رسوم به میان مردم شتافتم، با آنان گفتگو نمودم. در بعضی از مراسمشان شرکت کردم و به تهیه یاداشت و عکس پرداختیم. فصل سوم: ضرب المثل ها و کنایات ، ضرب المثل ها در میان مردم و از زندگی مردم پدید می آیند. این جملات کوتاه و زیبا مولود اندیشه و دانش مردم ساده و کم سواد است . از آنجا که مردم دارای خصایص روحی مشترک هستند و با مردم نقاط دیگر ارتباط دارند، این ضرب المثل ها که زبان به زبان به آیندگان رسیده است با ضرب المثل های مردم نقاط دیگر شباهت دارند و گاه یکسانند. در جمع آوری ضرب المثل های رایج در اسفندیه، علاوه بر یادداشت هایی که در حین گفتگو با مردم برداشته بودنم از دبیر ادبیات و دانش آموزان دبیرستانی اسفندقه استفاده کرده ام. فصل چهارم: ترانه و دوبیت های عامیانه، ترانه ها و اشعار عامیانه بیانگر آمال و آلام مردم گمنام و کم سواد است . این ترانه ها سینه به سینه و دهان به دهان گشته و در این سیرگاه، دچار تحریف و تغییر گردیه و به صورتی که امروزه دارند به دست ما رسیده است . از اینرو در بررسی آنها از نظر، وزن و قافیه با اشکالات فراوان ادبی مواجه می شویم. به ویژه قافیه دارای اشکال است و گاه برخی از آنها فاقد قافیه است و در بعضی از دو بیت ها تکرار قافیه به وفور به کار رفته است . این ترانه ها از نظر جوهر شعری قابل مقایسه با شعر شاعران بزرگ نیستند هر چندگاه، دارای تشبیهات حسی زیبا می باشند. این ترانه ها را باید از جهت فولکوریت مدنظر قرار داد.فصل ششم: شاعران اسفندیه، برای معرفی شاعران اسفندقه، کتابهای زیادی از قبیل و مزارات کرمان، فرماندهان کرمان، تذکره شعرای کرمان (ستارگان کرمان) و فصلنامه های کرمان و... را مطالعه کردم. همچنین از خود مردم اسفندقه در مورد شاعرانشان پرس و جو کردم. سرانجام چند تن از شاعران این خطه را از کتابها و گفته های مردم یافتم و معرفی کردم. فصل هفتم: به درج واژه های رایج در گویش مردم اسفندقه اختصاص یافت . چه، در متن واژه های محلی وجود داشت که نیاز به توضیح داشت و همچنین بعضی از واژه های ذخائر ارزشمندی از فرهنگ و زبان قومی و ملی است . از اینرو به جمع آوری و ثبت آنها اقدام گردید. تلاش زیادی برای پیدا کردن ریشه پهلوی یا اوستایی این واژه ها صورت گرفت ، که در این راستا استاد بزرگوار جناب آقای ابوالقاسمی فرمودند: که این واژه ها محلی است و در کتب ادبی عهد قدیم نیامده است . البته آثار، بند هشن، مینوی خرد و فرهنگ بهدینان کرمان را معرفی نمودند که این واژه ها در آنها یافت نشد. ریشه بعضی از کلمات را از برهان قاطع استخراج کردم.